Van Sanayi Siteleri ve Zanaat Atölyeleri Yeniden Canlanıyor
VAN – Eskiden çocuklarını meslek sahibi yapmak için zanaatkârlığa yöneltip teknik beceriler kazandırmaya çalışan aileler, zamanla okul eğitimine öncelik verir hale gelmişti. Ancak atanamayan üniversite mezunlarının artması, işsizlik ve eğitim sistemi kaygılarından dolayı, sanayi siteleri ve zanaat atölyelerinde çalışan çırak sayısında artış yaşanmaya başladı.
“Okuyup da ne olacak? Ekmek parası kazansın en azından.” düşüncesi özellikle düşük gelirli aileler arasında yaygınlaşıyor. Atölyelerde çıraklık yapan gençler, ileride kendi işlerini kurmayı hedefleyerek bu yolu tercih ediyorlar.
‘ÜNİVERSİTE MEZUNU ÇIRAKLAR ARTIYOR’
Van Oto Sanayi Sitesi esnafından Müjdat Koç, duruma dikkat çekiyor. Kendisi de iki farklı bölümden üniversite mezunu olan Koç, motor ustası olarak çalışıyor. Koç, son zamanlarda ailelerin ve üniversite mezunu gençlerin sanayi sektörüne ilgisinin arttığını şu şekilde ifade ediyor: “Bizim dönemimizde, okumayan çocuklar ‘eli iş tutsun’ diyerek sanayiye yönlendirilirdi. Ancak sonraki nesiller daha çok okula yönlendirildi. Bu yüzden uzun bir süre sanayide yeni ustalar yetişmedi. Günümüzde çocuklar yıllarca okuduktan sonra iş bulamıyorlar. Meslekleri olmadığı gibi çalışma deneyimleri de yok. Aileler artık bu gerçeği fark etmeye başladı. Her gün birkaç aile gelip çocuklarını yanımıza çırak olarak vermek istiyor. Hatta üniversite mezunu gençler de iş başvurusunda bulunuyor. Şu anda Van Oto Sanayi Sitesi’nde yüzlerce üniversite mezunu çırak bulunmakta.
‘EKMEK PARASINI KAZANAN ÇIRAKLARIN YÜKSELİŞİ’
Bir baba, çocuklarının adının paylaşılmasını istemeyerek şunları söylüyor: “İki çocuğum var. Birisi üniversite mezunu. Şu anda askerde. Geldiğinde işsiz kalacak. İşsizlik var, sorun var! Evlenme, yuva kurma planları ne olacak? Kayseri’de üniversite okudu ama iş bulamadı. Diğer çocuğum ise çalışmaya başladı. Elektrik ustası çırak olarak yanına yerleştirdim. Şu anda 17 yaşında. Eğer usta olursa, altın bilezik takar. Çalışır, para kazanır. Ben ilk başta okumasını istedim. Bir sene dershaneye gönderdim bile. İyi bir bölüm kazanamayacaksa, okumasına gerek yok. Zaten kendisi de istemiyor.”
‘KENDİ DÜKKANIMI AÇABİLİRİM BELKİ’
Babanın dediklerini oğlu da şu şekilde tekrarlıyor: “Her gün haberlerde görüyoruz. Ankara’da öğretmenler eylem yapıyor. Öğretmenler bile atanamıyorsa, ben neden atanayım ki? Bir işe girip çalışsam ne işe yarar? Bir meslek öğrenmek için buradayım. Önce elektrik işinde çalışacağım, daha sonra motor işine geçeceğim. Amacım elektrikli araçları tamir etmeyi öğrenmek. Artık elektrikli araç ustalarına büyük bir ihtiyaç var. Eğer bu işi öğrenirsem, en azından aç kalmam. Belki bir gün kendi dükkanımı açarım.
‘ATANAMADIĞIM İÇİN ÖĞRETMENLİK HAYALİNDEN VAZGEÇTİM’
Birçok zanaatkarın çırağı olarak çalışan gençler, güvencesiz bir şekilde çalıştırılıyorlar. Bu gençlerden biri olan A.A., liseyi bırakıp sanayide çalışmaya başladığını ve ailesinin onayı olmadan bu kararı verdiğini söylüyor. 16 yaşındaki A.A., “İlkokulda bir öğretmenim resim çizmeyi öğretti. Ben de resim öğretmeni olmak istedim. Sonra atanamayınca vazgeçtim. Daha sonra mesleki liseye geçtim. Ancak mezun olduktan sonra ne yapacağımı bilemedim. Üniversitede ya tıp ya da hukuk okuyacaksın. Diğer bölümler iş garantisi sunmuyor. Ailem istememesine rağmen okulu bıraktım ve sanayide çalışmaya başladım. Burada bir seneden fazladır çalışıyorum ve mesleği öğreniyorum” şeklinde konuşuyor.